مقایسه حداقل غلظت مهاری (MIC) برخی اسانس‌های گیاهی بومی ایران بر رشد جدایه‌های کاندیدا آلبیکنس مقاوم و حساس به داروهای آزول

مقدمه: گونه‌های کاندیدا مهم‌ترین عوامل عفونت‌های قارچی در انسان و حیوان هستند. در بین گونه‌های کاندیدا کاندیدا آلبیکنس مهم‌ترین عامل ایجاد عفونت‌های کاندیدایی است. بررسی‌های مختلف مقاومت گونه‌های مختلف کاندیدا را نسبت به داروهای ضدقارچی نشان می‌دهد. امروزه دانشمندان به طب سنتی و استفاده از گیاهان دارویی نگرش ویژه‌ای دارند. هدف: هدف از این بررسی تعیین حداقل غلظت مهاری اسانس‌های آویشن شیرازی، شمعدانی و درمنه بر رشد کاندیدا آلبیکنس‌های جدا شده از عفونت‌های مخاطی دهان، واژن و ناخن است. در این میان کاندیدا آلبیکنس‌های مقاوم به فلوکونازول و کلوتریمازول با کاندیدا آلبیکنس‌های حساس به داروهای مذکور از نظر حساسیت به اسانس‌های گیاهی مقایسه می‌شوند. روش بررسی: در این مطالعه 30 جدایه کاندیدا آلبیکنس (16 جدایه مقاوم به دارو و 14 جدایه حساس به آزول) به دست آمده از دهان، واژن و ناخن بیماران مبتلا به کاندیدیازیس بررسی شد. جهت تعیین حساسیت به اسانس‌های موردنظر از روش ماکرودایلوشن براث استفاده شد و بدین‌منظور رقت‌‌های سریالی از هر اسانس در لوله‌های حاوی سابورو گلوکز مایع تهیه شد. اسانس‌ها در ابتدا در DMSO (0.12) حل شدند. محلول مشابهی از DMSO بدون افزودن اسانس به عنوان کنترل استفاده شد. پس از طی زمان انکوباسیون و کشت مجدد از لوله‌ها MICs با مقایسه با لوله‌های کنترل تعیین شد. نتایج: در این بررسی MIC آویشن شیرازی بر ضد کاندیدا آلبیکنس (µl/ml 18/0 mean:) µl/ml 25/0 – 11/0 تعیین شد. این میزان برای شمعدانی (µl/ml 83/0 mean:) µl/ml 25/1 – 4/0، برای درمنه (µl/ml 18/1 mean:) µl/ml 25/1 – 62/0 تعیین شده است. نتیجه‌گیری: در این بررسی اثرات ضدکاندیدایی اسانس‌های آویشن شیرازی، شمعدانی و درمنه بر ضدکاندیدا آلبیکنس نشان داده و نیز تعیین شد که اختلاف قابل توجهی در میزان MIC اسانس‌های مورد بررسی بر ضدجدایه‌های حساس و مقاوم به دارو وجود ندارد و با توجه به مقاومت جدایه‌های مختلف کاندیدا آلبیکنس به داروهای سنتتیک مثل داروهای گروه آزول، این اسانس‌های گیاهی جانشینان مناسبی برای داروهای شیمیایی جهت درمان عفونت‌های کاندیدایی جلدی و مخاطی هستند.